Хроника общественной жизни Гродненщины

Крон╕ка грамадзкага жыцьця Гарадзеншчыны
ад Грамадзкага аб’яднаньня “Цэнтр “Трэц╕ сектар”
а/с 54, Гародня, 230009,
тэл./факс (0-152) 96-74-78,
e-mail: sektar@iname.com
www: sektar.cjb.net

20.12.2002г.
        “Крон╕ка грамадзкага жыцьця Гарадзеншчыны” зьяўляецца дадаткам да часап╕су “Трэц╕
сэктар”.
        Дадатак дасылаецца па сьп╕сах рассылк╕ ╕нфармацы╕ для НГА Беларус╕.
У “Крон╕цы” выкарыстоўваецца ╕нфармацыя ўласных карэспандэнтаў “ТС”, а таксама
╕нфармацыя з гарадзенск╕х СМ╤ ╕ ╕ншых даступных нам крын╕ц ╕нфармацы╕.
        Пры выкарыстаньн╕ нашай ╕нфармацы╕ спасылка на “Крон╕ку” ╕ яе карэспандэнтаў
абавязковая.
        Кал╕ Вы ня маеце ахвоты атрымл╕ваць надалей “Крон╕ку” – нап╕шэце нам на адрас:
sektar@iname.com


***

Абвестк╕



Сустрэнемся!
Шаноўныя сябры! Вось ╕ набл╕з╕ўся да свайго завяршэньня чарговы год. Год радасьцяў
╕ перажываньняў, цяжкасьцяў ╕ спадзеваў на лепшы заўтрашн╕ дзень. Увесь гэты
час мы был╕ разам. Перакананыя, што ╕ ў новым годзе абавязкова сустрэнемся зноўку.
Будзем мець гонар в╕таць Вас на  старонках наступнага выпуску “Крон╕к╕” 9 студзеня
2003 году.
Зь вял╕к╕м задавальненьнем в╕ншуем Вас з цудоўным╕ сьвятам╕ Калядаў ╕ Новага
году. Зычым Вам шчасьця, здароўя, сумленнасьц╕ ╕ годнасьц╕, упэўненнасьц╕ ў слушнасьц╕
нашае агульнае Справы.
Да хуткае сустрэчы!
сябры ГА “Цэнтр “Трэц╕ сектар”

Запрашэньне да ўдзелу ў “EuroContact”
AIESEC запрашае грамадзк╕я арган╕зацы╕ ўзяць удзел у праекце “EuroContact” ╕
ўзяць на працу стажэраў з польск╕х НГА.
Грамадзкая арган╕зацыя пав╕нна прадстав╕ць стажэру жыльлё, усе астатн╕я выдатк╕
кампэнсуюць арган╕затары й самыя стажэры.
Праект будзе цягнуцца з 20 лютага да 20 траўня 2003 году. Апошн╕ тэрм╕н прыёму
заявак –20 сьнежня 2002 году.
Дадатковую ╕нфармацыю можна атрымаць па тэлефону (017) 206-60-07 (╤рынаПапаламава).
паводле РАДАmess

Запрашаем у маг╕стратуру
23 сьнежня а 16:00 у аўдыторы╕ № 220 Гарадзенскага дзяржаўнага ўн╕вэрсытэта ймя
Янк╕ Купалы (вул. Ажэшк╕, 22) адбудзецца прэзэнтацыя маг╕старск╕х праграм Цэнтральна-эўрапейскага
ўн╕вэрсытэту (Будапэшт, Вугоршчына).
Цэнтральна-эўрапейск╕ ўн╕вэрсытэт запрашае студэнтаў выпускных курсаў, маг╕странтаў,
асьп╕рантаў ╕ маладых выкладн╕каў прайсьц╕ навучаньне ў маг╕стратуры дадзенае
ўстановы.
Нак╕рунк╕ навучаньня:
- эканом╕ка;
- ахова навакольнага асяродзьдзя;
- гендэрныя дасьледаваньн╕;
- г╕сторыя (з 1500 г.);
- м╕жнародныя аднос╕ны;
- правазнаўства;
- Сярэднявечча;
- нацыянал╕зм;
- ф╕лязоф╕я;
- пал╕талёг╕я;
- сацыялёг╕я ╕ сацыяльная антрапалёг╕я.
Для ахвотн╕каў прайсьц╕ навучаньне – абавязковае валоданьне ангельскай мовай.
Падрыхтавла Алеся Нав╕цкая

Новыя гранты ад САР
З 18 сьнежня’2002 да 9 студзеня 2003 гг. Прадстаўн╕цтва Праграмы Альянсу Партнэрства
Каўнтэрпарт абвяшчае новы спабор праектаў, нак╕раваных на разьв╕цьцё мясцовых
супольнасьцяў.
Мэта спабору – падтрымка грамадзянскага ўдзелу праз праекты мясцовых НГА. Адпаведна,
спаборам падтрымл╕ваюцца праграмы НГА, нак╕раваныя на вызначэньне й разьвязаньне
праблем мясцовае супольнасьц╕ з максымальным удзелам грамадзянаў.
Асноўныя прыярытэты:
- умацаваньне супрацоўн╕цтва ╕ аб’яднаньне рэсурсаў дзяржаўных, камэрцыйных ╕
некамэрцыйных арган╕зацыяў у працэсе разьвязаньня найбольш прыярытэтных для супольнасьц╕
праблем;
- прыцягненьне грамадзянаў да працэсу разьвязаньня гэтк╕х праблем на мясцовым
узроўн╕;
- ╕нфармаваньне й пашырэньне доступу грамадзянаў да ╕нфармацы╕.
Праекты пав╕нны ажыцьцяўляцца ў тых местах, дзе САР был╕ падтрыманыя праекты
па стварэньн╕ грамадзк╕х клюбаў (Барань, В╕лейка, Горк╕, Жодз╕на, Кобрын, Рэчыца,
Слон╕м, Смаргонь), ╕ быць працягам дзейнасьц╕ гэтых клюбаў. Заяўн╕кам пав╕нна
быць зарэг╕страванае ГА зь перал╕чаных местаў. Прыярытэт будуць мець тыя праекты,
што прадугледжваюць найшырэйшае прыцягненьне грамадзянаў, супрацоўн╕цтва ╕ аб’днаньне
рэсурсаў зь ╕ншым╕ дзяржаўным╕, некамэрцыйным╕ ╕ камэрцыйным╕ арган╕зацыям╕.
Дзейнасьць па праекту пав╕нна адпавядаць статуту арган╕зацы╕-заяўн╕ка. Арган╕зацыя-заяўн╕к
пав╕нна пацьвердз╕ць уласны ўнёсак у рэал╕зацыю праекту, ня меншы за 10% ад агульнай
сумы. Сродк╕ зал╕чваюцца на валютны рахунак арган╕зацы╕-атрымальн╕ка.
Тэрм╕н дзеяньня гранту – два месяцы, памер – да 2000 даляраў ЗША.
Больш падрабязную ╕нфармацыю можна атрымаць па тэл.: (017) 217-77-73, 220-55-55,
217-77-82, 220-25-51.
Падрыхтавала Алеся Нав╕цкая

Разам з “Новым╕ тварам╕”!
БМГА «Новыя твары» запрашае да ўдзелу ў праекце па стварэньн╕ нефармальнае сетк╕
маладзёвых аб’яднаньняў, як╕я працуюць з сацыяльна ╕заляваным╕ й неабароненым╕
групам╕ моладз╕.
Праект рэал╕зуецца ў межах Праграмы Эўрапейскай кам╕с╕╕ «Разьв╕цьцё грамадзянскае
супольнасьц╕ ў Беларус╕» пры падтрымцы TACIS. Асноўным к╕рункам яго дзейнасьц╕
зьяўляецца падвышэньне  эфэктыўнасьц╕ дзейнасьц╕ ╕ кансал╕дацы╕ намаганьняў рэспубл╕канск╕х,
рэг╕янальных ╕ мясцовых зарэг╕страваных аб’яднаньняў ╕ ╕н╕цыятываў, як╕я працуюць
з сацыяльна ╕заляваным╕ й неабароненым╕ групам╕ моладз╕, шляхам стварэньня нефармальнай
сетк╕.
Першая працоўная сустрэча адбудзецца 1-2 лютага 2003 году.
Ус╕м ахвотн╕кам узяць удзел у праекце трэба даслаць на адрас БМГА “Новые лица”
заяўку. У заяўцы неабходна пазначыць назву арган╕зацы╕, яе мэту, мэтаую групу
╕ зваротны адрас (кал╕ ёсьць, то ╕ e-mail).
 Апошн╕ тэрм╕н прыёму заявак – 14 студзеня 2003 году.
З заяўкам╕ ╕ ўс╕м╕ пытаньням╕ трэба зьвяртацца на адрас:вул. Варвашэн╕, 17/1-600
А, Б, 220029 Менск. Тэл./факс: (017) 284-73-65. E-mail: newfaces@data.minsk.by.
Падрыхтаваў Валера Русел╕к

“Я – г╕д!”
Новы спабор “Я – г╕д” абвешчаны Маладзёвым Адукацыйным клюбам “New Line” (Менск)
сумесна з каб╕нэтам замежных моваў Менскага палацу моладз╕ пры падтрымцы IEARN-Belarus,
а таксама факультэту мастацтваў ╕ падрыхтоўчым аддзяленьнем Эўрапейскага гуман╕тарнага
ўн╕вэрсытэту (Менск, www.ehu.by).
Пераможцы спабору атрымаюць права на зал╕чэньне ўва ўн╕вэрсытэт (факультэт мастацтваў)
на платнае навучаньне без экзамэнаў, а ляўрэаты атрымаюць ╕льготы.
Ахвотн╕каў чакаюць нап╕саньне хатняга эсэ на беларускай, расейскай ц╕ нямецкай
мовах, удзел у тэлекамун╕кацыйнай дыскус╕╕, хатняе творчае заданьне, удзел ў
вочным туры й суразмову.
Эсэ-рэзюмэ й заяву на ўдзел у спаборы прымаюць у аргкам╕тэце па адрасу: 220053,
Менск, Старав╕ленск╕ тракт, 41, каб. 308 (зь 9.00 да 17.30). Апошн╕ тэрм╕н прыёму
– 15 студзеня 2003 году.
За дадатковай ╕нфармацыяй можна зьвяртацца да Соф’╕ Савелавай (Маладзёвы Адукацыйны
клюб “New Line” savel@ripo.unibel.by), Людм╕лы Трэбунск╕х (Менск╕ палац моладз╕
MilaTrebunski@yandex.ru), Мары╕ ╤льн╕цкай (ЭГУ, masha_iln@yahoo.com).
╤рына Чэрняўская


Праграма малых грантаў Ўсясьветнага банку
Ад 1000 да 5000 даляраў змогуць атрымаць грамадзк╕я арган╕зацы╕, як╕я стануць
пераможцам╕ спабору малых грантаў Прадстаўн╕цтва Ўсясьветнага банку ў Беларус╕.
Да ўдзелу ў спаборы запрашаюцца зарэг╕страваныя арган╕зацы╕, як╕я ажыцьцяўляюць
дзейнасьць, нак╕раваную на разьвязаньне сацыяльна-эканам╕чных праблем, разьв╕цьцё
╕ ўзмацненьне рол╕ супольнасьц╕ ў разьв╕цьц╕ людзк╕х рэсурсаў ╕ павышэньня ўзроўню
жыцьця.
Перавага аддаецца праграмам ╕ праектам, як╕я:
- спрыяюць разьв╕цьцю дыялёгу ╕/альбо распаўсюду ╕нфармацы╕;
- рэал╕зуюцца арган╕зацыям╕ мясцовага ўзроўню;
- спрыяюць аб’яднаньню намаганьняў ╕ ўзаемадзеяньню розных груп грамадзтва;
- ня тольк╕ вызначаюць праблему, але ╕ прапануюць яе разьвязаньне;
- маюць падтрымку ╕ншых донараў;
- маюць досьвед рэал╕зацы╕ грантаў;
- ня ўдзельн╕чал╕ раней у праектах па л╕н╕╕ Ўсясьветнага банку.
В╕таюцца рэг╕янальныя праекты, як╕я падтрымл╕ваюць усе зац╕каўленыя бак╕: грамадзк╕я
арган╕зацы╕, мясцовыя ворганы ўлады, б╕знэс-структуры ╕ сродк╕ масавай ╕нфармацы╕.
Праграма не ф╕нансуе дасьледн╕цк╕я ╕ адукацыйныя праграмы, надзённыя адм╕н╕стратыўныя
выдатк╕, набыцьцё абсталяваньня, стыпэнды╕, паездк╕ з навучальнай альбо турыстычнай
мэтай. Праграма не ф╕насуе больш паловы неабходнага бюджэту: пажадана, каб грант
стымуляваў атрыманьне дадатковых сродкаў зь ╕ншых крын╕ц.
Для ўдзелу ў Праграме трэба запоўн╕ць анкету, якую можна атрымаць па н╕жэй пададзеным
адрасе альбо замов╕ць у грамадзк╕м аб’яднаньн╕ “Цэнтр “Трэц╕ сектар”.
Апошн╕ тэрм╕н падачы заявак – 1 лютага 2003 году.
Дадатковую ╕нфармацыю можна атрымаць па адрасе:
Прадстаўн╕цтва Ўсясьветнага банку ў Беларус╕
вул. Герцэна, д. 2а (ст. мэтро “Кастрычн╕цкая”)
Менск, 220030
Тэл.: (0-17) 226-52-84; факс: (0-17) 211-03-14;
e-mail: ioleinick@worldbank.org
Каардынатарка праграмы – ╤рына Алейн╕к.

Стыпэнды╕ для студэнтаў-г╕сторыкаў
Фонд Герды Генкель запрашае студэнтаў-г╕сторыкаў узяць удзел у спаборы на атрыманьне
стыпэнды╕.
Дадзеная праграма нак╕раваная на падтрымку будучага пакаленьня г╕сторыкаў Беларус╕,
Укра╕ны, Расе╕ й Малдовы. Яе мэта – стымуляваньне студэнтаў праводз╕ць дасьледаваньн╕
па г╕сторы╕ роднай кра╕ны з выкарыстаньнем арх╕ўных матэрыялаў. У межах праграмы
прадугледжваецца наладжваньне сувязяў студэнтаў перал╕чаных кра╕н ╕ Нямеччыны,
як╕я спэцыял╕зуюцца на г╕сторы╕ Ўсходняй Эўропы.
Праграма прапануе наступныя в╕ды ф╕нансаваньня:
 стыпэндыя для маладых г╕сторыкаў на 24 месяцы, якая кампэнсуе выдатк╕
на пражываньне ў роднай кра╕не;
 стыпэндыя на 6 месяцаў для правядзеньня дасьледаваньня ў Нямеччыне (з
кампэнсацыяй дарожных выдаткаў);
 стыпэндыя, якая кампэнсуе ўсе выдатк╕, зьвязаныя з праездам ╕ пражываньнем
студэнта, якога запрас╕л╕ наведаць нямецк╕ ўн╕вэрсытэт або дасьледчыцкую ўстанову
(найбольш - на тры тры месяцы).
Кандыдаты на атрыманьне стыпэнды╕ ня могуць прапаноўваць самыя сябе. Гэта могуць
зраб╕ць, да прыкладу, прафэсары ўн╕вэрстэту. Заявы на ўдзел у праграме можна
падаваць у любы час.
Кантактная ╕ дадатковая ╕нфармацыя: Gerda Henkel Stiftung, e-mail: info@gerda-henkel-stiftung.de;
Internet: www.gerda-henkel-stiftung.de.
паводле BARCnews

***
Падзе╕


“Дуэль” на фарэп╕яна
Грамадзкае аб’яднаньне “Macierz Szkolna na Białorusi” спрычын╕лася да арган╕зацы╕
╤╤ адкрытага спабору фартэп╕яннай музык╕ ╕мя Фрэдэрыка Жапэна, як╕ нядаўна завяршыўся
ў Гародн╕.
Суарган╕затарам╕ мерапрыемства выступ╕л╕ Ўпраўленьне культуры Гарадзенскага аблвыканкаму
╕ Гарадзенская музычная вучэльня.
Сярод ляўрэатаў гэтага творчага спабору – юныя п╕ян╕сты зь Берасьця, Гародн╕,
Маладэчна й Менску.
М╕хась Вас╕лев╕ч

“Зорк╕ адной вел╕чын╕ на небасх╕ле беларускае паэз╕╕”
Пад гэтк╕м назовам 18 сьнежня ў Гарадзенск╕м дзяржаўным ун╕вэрсытэце прайшла
л╕таратурная вечарына, прысьвечаная 120-годзьдзю Янк╕ Купалы ╕ Якуба Коласа.
На жаль, з-за недастатковай ╕нфармацы╕ (адз╕ная абвеста в╕села ў корпусе беларускай
╕ славянскай ф╕лялёг╕╕)  ц╕каўных да л╕таратурнае спадчыны сабралося ня шмат.
Сярод прысутных был╕ стутэнты й выкладн╕к╕ ГарДУ, а таксама госьц╕ з гарадзенскай
мэры╕, дзеячы навук╕ ╕ культуры, п╕сьменьн╕к╕ ╕ ╕нш.
Праграма вечарыны складалася з пастановак драматычных твораў беларуск╕х песьняроў,
чытаньня ╕х вершаў.
Юля Касьпер

╤зноў страйк?
19 сьнежня прадпрымальн╕к╕ правял╕ чарговую акцыю пратэсту – аднадзённы страйк.
Ад ╕мя незадаволеных гандляроў стачкам высунуў 18 эканам╕чных ╕ 3 пал╕тычныя
патрабаваньн╕.
Сярод эканам╕чных – ужо “традыцыйныя” зьмяншэньне памеру ф╕ксаванага падатку
╕ арэнднай платы для прадпрымальн╕каў удвая, а таксама памераў штрафаў ╕ ╕нш.
Новае – страйкоўцы патрабуюць адстаўк╕ прэзыдэнта ╕ ўраду Рэспубл╕к╕ Беларусь,
спыненьня перасьледу журнал╕стаў за крытыку Аляксандра Лукашэнк╕, вызваленьня
пал╕твязьняў М╕колы Маркев╕ча, Паўла Мажэйк╕ ╕ В╕ктара ╤вашкев╕ча. Як паведам╕ў
старшыня стачкаму Валеры Леванеўск╕, за адстаўку ўраду ╕ прэзыдэнта выказал╕ся
самыя прадпрымальн╕к╕ падчас анкетаваньня.
Паводле дадзеных стачкаму, удзел у страйку ўзял╕ больш за пяць тысяч гарадзенск╕х
прадпрымальн╕каў, а заплянаваныя 40 тысяч страйкоўцаў з усёй Беларус╕, хутчэй
за ўсё, дасягнутыя.
Па словах прэс-сакратара стачкаму Леан╕да Кал╕цен╕, у стал╕цы меў месца факт,
кал╕ прадпрымальн╕кам за ўдзел у страйку пагражал╕ стратай арэндаванага месца.
У ╕ншых рэг╕ёнах кра╕ны падобных выпадкаў не было.
Алеся Нав╕цкая

Будзем сал╕дарным╕!
На сайце забароненай газэты “Пагоня” апубл╕каваны закл╕к падтрымаць асуджаных
па пал╕тычных матывах журнал╕стаў. “Журнал╕сты Павал Мажэйка, М╕кола Маркев╕ч
╕ В╕ктар ╤вашкев╕ч сустрэнуць Каляды й Новы год ужо асуджаным╕. Свабоды, якой
яны чакаюць, нельга атрымаць як калядны падарунак”, – гаворыцца ў закл╕ку.
Нагадаем, што журнал╕стаў абв╕навац╕л╕ ў паклёпе на прэзыдэнта, аднак шэраг беларуск╕х
╕ м╕жнародных праваабарончых арган╕зацыяў прызнал╕ судовы вырак несправядл╕вым.
Паштоўк╕ й л╕сты можна адсылаць на адрасы: 213760 Магiлёўская вобласьць, Асiповiчы,
вул. Сумчанкi, д. 38, пакой 434 (да Мiколы Маркевiча); 247210 Гомельская вобласьць,
Жлобiн, мiкрараён № 3, д. 3, пакой 208 (да Паўла Мажэйкi), 225320 Берасьцейская
вобласьць, Баранав╕чы, вул. Пралетарская, д. 32, пакой 36 (да В╕ктара ╤вашкев╕ча).
Падрыхтавала Алеся Нав╕цкая

Эўрарэг╕ён «Белавеская пушча» пашыры╕ся
У склад эўрарэг╕ёну «Белавеская пушча» ўвайшл╕ новыя раёны: Пружанск╕, Камянецк╕
╕ Сьв╕слацк╕. Найбольшую ц╕кавасьць яны выкл╕каюць найперш сва╕м турыстычным
патэнцыялам. У сувяз╕ з гэтым на дадзенай тэрыторы╕ распачал╕ся працы па яе ўпарадкаваньн╕
й разьвязаньн╕ мясцовых экаляг╕чных праблем.
У межах прац ужо ачышчаныя 179 гектараў занядбанай зямл╕, арган╕заваныя 83 месцы
пад захоўваньне адходаў, зьл╕кв╕даваныя 65 нелегальных звалак сьмецьця. Шляхам
выкарыстаньня ў якасьц╕ пал╕ва натуральнае газы ўдалося зьменшыць напалову колькасьць
вык╕даў шкодных рэчываў у атмасфэру.
Найбл╕жэйшай задачай зьяўляецца ўтварэньне новага пал╕гону для захаваньня адходаў,
якия не раскладаюццца натуральным шляхам.
паводле www.bialorus.pl

Жанчына-пал╕тык – нонсэнс ц╕ неабходнасьць?
19 сьнежня ў Гародн╕ прайшоў круглы стол па тэме «Ўплыў жанчын на прыняцьцё пастановаў
на мясцовым ╕ рэспубл╕канск╕м узроўнях». Удзел у мерапрыемстве ўзял╕ пятнаццаць
чалавек, у асноўным – жанчыны.
Арган╕затары круглага стала - арган╕зацыя «Жаночы адказ» ╕ ╕н╕цыятыўная группа
«Жаночы лад» - пастав╕л╕ перад сабой за мэту абмеркаваць мэхан╕змы ўплыву жанчын
на прыняцьцё падобных пастановаў. Был╕ разгледжаныя гэтк╕я пытаньн╕, як роля
жанчын у пал╕тычным жыцьц╕ кра╕ны, роля ╕ эфэктыўнасьць мясцовых саветаў, мэхан╕змы
прасоўваньня жанчын у сфэры прыняцьця пастановаў.
Алеся Нав╕цкая

“Мастоўск╕ весьн╕к” – сто поз╕ркаў на гэты сьвет
20 сьнежня пабачыў сьвет соты нумар самвыдатаўскай газэтк╕ “Мастоўск╕ весьн╕к”.
З гэтай нагоды ў Гародн╕ адбылася вечарына, прысьвечаная праблемам самавыдавецтва
на Гарадзеншчыне.
Удзельн╕к╕ сустрэчы, большасьць зь як╕х непасрэдна зьвязаная з выдавецкай дзейнасьцю,
абмяркоўвал╕ праблемы, зь як╕м╕ яны сутыкаюцца штонумар, а таксама паспрабавал╕
распрацаваць стратэг╕ю разьв╕цьця самвыдату на наступны год.
Адмыслова для “Крон╕к╕” рэдактар ╕ заснавальн╕к “Мастоўскага весьн╕ку” адзначыў:
“Будучыня ў нас ёсьць, бо ахвотных людзей яшчэ багата. Будзем жыць! А значыць,
аб’ектыўная ╕ правераная ╕нфармацыя будзе знаходз╕ць свайго чытача”.
Валера Русел╕к

Над выпускам працавал╕ Алеся Нав╕цкая, ╤рына Чэрняўская, Юля Касьпер, М╕хась
Вас╕лев╕ч, В╕таўт Рудн╕к ╕ Валера Русел╕к.