Отправляет email-рассылки с помощью сервиса Sendsay

Путешествия по стране.

  Все выпуски  

Путешествия по стране. Маламажэйкауская царква Лiдскага павета Вiленскай губернi


Описание Маломожейковской церкви (Мурованки) в книге Российского государственного и церковного деятеля Пампея Николаевича Батюшкина "Белоруссия и Литва. Исторические судьбы Северо-Западного края", которая была выдана в 1890 г. Продолжительное время эта книга считалась одной с фундаментальных работ, посвященной церковной, военной и политической истории Беларуси с древнейших времен и до ХХ века.

Книга на русском языке была переиздана в Беларуси уже в 2004 г. В ней рядом с основным текстом находится ряд артикулов, посвященных памятникам истории и культуры Беларуси. Среди их два артикулы, которые посвящены Лидскому замку и Маламажэйкаскай церкви.

Сегодня, как выше написано, привожу описание Маломожейковской церкви, она же так называемая Мурованка или церковь Рождества Богородицы. Внимание, приведенный ниже текст на Беларуском языке.

МАЛАМАЖЭЙКАСКАЯ ЦАРКВА ЛДСКАГА ПАВЕТА ВЛЕНСКАЙ ГУБЕРН

Маламажэйкауская царква Лiдскага павета Вiленскай губернi

Popularity: unranked

Маламажэйкаская царква збудаваная 1407 г. падканюшым вленскм, дзяржацам ушпольскм, пенянскм радуньскм панам Шымкам Мацкевчам-Шклёнскм. Характэрная архтэктура яе, якая нагадвае сярэднявечныя замкавыя будынк, наводзць на думку, што храм гэты бы не тольк домам малтвы, але абаронай сховшчам людскога скарбу былы час спусташальных война рабавання.

Сцены царквы, складзенай з моцнай, як жалеза, цэглы, - у сажань ташчын; па вуглах яе ладкованыя спчастыя вежы, у якя был праведзеныя з царквы спральным каменным лесвцам адмысловыя хады, зншчаныя 1817 г. разам з патаемным ходам такм ж адтулнам у сценах; пад царквой был ладкованы два склепы; уваход у царкву абараняся цяжкавагавым жалезным дзвярам, якя апускался на ланцугах з ншы, зробленай у сцяне; нажаль, гэтыя дзверы не захавался, бышы самавольна прысвоеныя патронам цэрквы, мясцовым абшарнкам Казмрам Кастравцкм. Па аповядах старажыла, шведы бамбардзравал царкву падчас стаянк Карла XII лагерам у мястэчку Жалудку.

Гстарычныя лёсы Маламажэйкаскай царквы мала вядомыя. Старажытныя дакументы аб ёй был спаленыя абшарнкам Кастравцкм у XVIII ст.; застался тольк больш позня дакументы мясцовае паданне. Паводле гэтых звестак аказваецца, што з абнародаваннем ун Маламажэйкаская царква была захопленая нятам з таго часу падпала пад скажэнн лацнскм новавядзенням, пазбавлася большасц вернка, якя перайшл каталцызм, прыйшла спусташэнне жабрацк стан. Як царква няцкая яна не пазбавлася ад нападу спусташэння з боку казако.

Паны-патроны сам базыляне замест аховання святын павелчэння яе дабрабыту абрабавал царкву рухомай нерухомай маёмасц. Асаблва абуральныя был чынк згаданага вышэй патрона, абшарнка Кастравцкага. Пачушы, што настаяцель Пётр Афанасевч знайшо у дамавне заснавальнка царквы Шымк Мацкевча шмат золата, Кастравцк з лютасцю прыступ да святара, жадаючы прысвоць сабе яны скарб; але сустрэшы адмову, ён пача катаваць жонку святара, якая, па адных звесткам, памерла ад катавання, па ншых - была задушаная служкаю пана; кал ж муж памерлай адправся да пана прасць лтасц сабе свам дзецям, то Кастравцк пад выглядам пачастунка напа святара дапяна, адвё на стайню , пасадзшы яго на ланцуг, загада яму вучыць казла спяваць так, як спяваюць у царкве. Абуральная сцэна працягвалася цэлую ноч. Тым часам гаспадарка святара падвергнулася рабаванню панскай чэлядз. Няшчасны айцец Пётр не вытрыма , прахварэшы некаторы час, скана 19 красавка 1794 г. ад голаду холаду.

Пасля смерц святара Афанасевча патрон Маламажэйкаскай царквы Кастравцк пача адносцца да падапечнага яму храма пасвойму. Паставшы царкве арган, ён запрас кармелта прымус х прапаведаваць, што веры правасланай няма ва см свеце, што уня паглынутая лацнствам, што тольк рымская царква кранк яе могуць адчынць дзверы Царства Нябеснае. Потым ён выбудава супраць цэрквы велчны касцёл для прынады яго сялян, але апошня не вырашался пакнуць свой храм славянскую абраднасць богаслужэння.

Падчас праезду мператара Аляксандра Палавча з Вльн Гародню гасудар заважы убаку царкву пажада агледзець яе. Гэта была Маламажэйкаская царква, якая глыбока разла цара свам маркотным жабрацкм станам. Васпан загада неадкладна рамантаваць царкву нагляд за гэтым даручы слонмскаму абшарнку Юндзлу. Наказ гэты застася, аднак, не выкананым, пакуль збрался надумвался прыгатаваць матэрыялы, царконы дах абрынуся ад выту маланк алтарную частку. Гэта было 1805 г.; тольк праз пяць гадо паправл дах, але нутранасць царквы засталася без усякх выпралення, нават рамы вокны не был сталеныя.

Понае адналенне старажытнага Маламажэйкаскага храма прыстасаванне яго пад звыча правасланай царквы належыць ужо блжэйшаму да нас часу. Адрамантаваная з вонкавага боку сярэдзне, яна асвечаная 21 студзеня 1873 г. У канастасе яе лку абразо знаходзцца старажытны абраз Божай Мац, гсторыя якога характарызуе адносны паляка да рускх святынь.

У сяле Вочынках знаходзлася драляная царква з трыма валокам зямл, якя належаць да яе. Самога прыходу жо не снуе, а зямля прысвоеная мясцовым абшарнкам. Настаяцель Маламажэйкаскай царквы айцец Ле Савцк з дакумента даведася, што Вочынскай царкве знахадзся, мж ншым, абраз Божай Мац срэбнай рызе з малюнкам месяцавага пакола падножжы, а адна жанчына яму сказала, што абраз знаходзцца мясцовага абшарнка, у цёмным смуродным месцы.

Жадаючы выбавць правасланую святыню з ганебнага становшча, святар адправся да абшарнка, але той адказва, што абраза яго няма. Кал ж маёнтак бы здадзена арэнду шляхццу, апошн задума прадаць некаторыя будынк, то святар пасла двух свах вернка з той мэтай, каб яны, пад выглядам купл будынка, пашукал абраз. Вынк атрымася самы спрыяльны: абраз знайшося свране. З гонарам ён бы зяты перанесены Маламажэйкаскую царкву. Гэта адбывалася 1868 г.

Не лшне дадаць, што царква Вочынках прададзена за нкчэмную суму габрэям на лазню перавезена м мястэчка Васлшк, а цвнтар царконы аддадзены пад каталцкя моглк.

(c) Лдск Летапсец 39-40

p.s. ранее уже не однократно на блоге публиковались материалы и фотографии о Мурованке, так что воспользовавшись поиском, можно найти различные фотографии и видео материалы посвященные церкви Рождества Богородицы.

Popularity: unranked

Здесь можно оставить свои комментарии. Выпуск подготовленплагином wordpress для subscribe.ru


В избранное