Отправляет email-рассылки с помощью сервиса Sendsay

Школа Эсперанто

Рассылка закрыта

При закрытии подписчики были переданы в рассылку "Управление проектами: эзотерические составляющие" на которую и рекомендуем вам подписаться.

Вы можете найти рассылки сходной тематики в Каталоге рассылок.

←   Сентябрь 2002   →
 1
 2
 3
 4
 5
 6
 7
 8
 9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
Автор
Mevo

Статистика

1.569 подписчиков
0 за неделю
←   Все выпуски   →

Школа Эсперанто


Информационный Канал Subscribe.Ru
 
Школа Esperanto
Выпуск 106

Saluton, karaj geabonantoj! Vivu rondo familia!

En la hodiaŭa numero vi trovos:
Обратная связь
На вопрос о "plu ne" и "ne plu" отвечает сам Борис Колкер (эксклюзив! :-)
Demandoj kaj respondoj
Tradukoj de malfacilaj frazoj el "Revizoro"
Ne tiel, se tiel ĉi (daŭrigo de studoj pri la stilo)
Романс из телефильма "Дни Турбиных"
Ĉu ni ludu iom? (kelkaj kaprompiloj)
Kelkaj anekdotoj
Обратная связь

   Дорогие читатели! К нам продолжают поступать результаты предложенной в позапрошлом номере "переписи" наших подписчиков. Спасибо всем за Вашу поддержку! Напоминаем, что мы просим каждого активного читателя нашей рассылки, который ещё этого не сделал, один раз отправить сообщение с темой "Я получаю "Школу эсперанто"" и каким-нибудь пустяковым содержанием (или вообще без такового) на адрес espero@yalta.crimea.ua.

Al komenco

На вопрос о "plu ne" и "ne plu" отвечает сам Борис Колкер
   Как вы помните, в прошлом номере "Школы" был поднят вопрос о разнице
между оборотами plu ne и ne plu. Мы сошлись на том, что она есть, но, однако,
не нашли тому подтверждения ни в одном источнике, кроме учебника Б. Колкера.
В связи с этим я запросил информации у самого Бориса Григорьевича и чуть
ниже представлю вам его ответ. Но сначала - мнение Николая Гришина:

   Nikolao Griŝin:
   Мне кажется - более того, я уверен, - что Колкер в данном вопросе прав, и
между plu ne и ne plu есть большая разница.
   mi fumas - я курю
   mi plu fumas - я продолжаю курить
   mi ne fumas - я не курю
   mi plu ne fumas - я продолжаю не курить
   mi ne plu fumas - я не продолжаю курить (больше не курю)
   mi ne plu ne fumas - я не продолжаю не курить (= снова начал курить).
   Всё очень логично.

> В этом ключе заменгофов перевод фразы "Хозяин сказал, что больше не
> даст обедать" как "La mastro diris, ke li plu ne donos tagmanĝi" ошибочен
> (хозяин и далее не будет давать обедать, то есть, он и раньше не давал),

   Да, это ошибка с точки зрения современного эсперанто.

> в PMEG (пера академика Б. Веннергрена) о такой разнице не было и речи

   Бертило описывает (priskribas) язык (как это принято в отношении
естественных языков), а не предписывает (preskribas) (что уместно в
отношении искусственного языка). Такой подход приводит к простой
констатации и одобрению всех ошибок, которые встречаются у эсперантистов.

> И что же нам теперь делать?

   Нужно воспользоваться своим умом! Не надо смотреть, как пишут другие, а
просто поразмышлять! По-моему, разница между plu ne и ne plu очевидна, а
путаница происходит от дословного перевода русской формы "больше не..." ("я
больше не курю" ошибочно переводится как mi plu ne fumas). Но если мы
переведем plu не словом "больше", а словом "продолжаю", тогда сразу все
видно:
   mi plu ne fumas - я продолжаю не курить
   mi ne plu fumas - я не продолжаю курить (больше не курю)


   А теперь - обещаный ответ Бориса Колкера:

   Boris Kolker:
   Ekzistas nur unu leĝdona fonto en Esperantujo - la Fundamento.
   Miaj lernolibroj estas lingvonormigaj verkoj, kiuj ne nur
reflektas la nunan realan uzadon, sed ankaŭ preskribas norman
uzadon. Por tio mi ne bezonas referenci al PMEG, Seppik, ReVo
ktp - cetere, estimindaj lingvonormigaj verkoj.
   Evidente, se oni bone serĉus, oni trovus la samon en iuj aliaj
fontoj. Sed tian taskon mi ne povas surpreni, nek vidas sencon
okupiĝi pri tio.
   Mi ne scias, kiam tiu uzado aperis [temas pri diversaj sencoj de
'plu ne' kaj 'ne plu' - Mevo]. Sed estas fakto, ke hodiaŭ ĝi
estas norma.
   Amike, Boris


   Вот так! Большое спасибо Борису Григорьевичу за разъяснение. Выводы,
дорогие подписчики, делайте сами!

Al komenco

Demandoj kaj respondoj

a> В половине двенадцатого я лег спать.
a> Je duono post dek unua mi enlitiĝis.

   Slavik Ivanov:
   Обычно перед порядковыми числительными (которые в эсперанто по формальным
признакам суть прилагательные), означающими время, ставится артикль la (+ он
вообще всегда ставится перед прилагательным, если его определяемое
отсутствует, а в нашем случае как раз отсутствует определяемое "horo").


O> А пока мы ещё купили белый буфет для кухни и электрический звонок для
O> входной двери.
O> Kaj dume ni ankoraux acxetis blankan bufedon por kuirejo kaj elektran
O> sonorilon por enira pordo.

   Slavik Ivanov:
   Можно было бы сказать por la kuirejo, por la enira pordo. Т.е. тут идет
различение смыслов: если речь о "звонке для входной двери" (надпись на
паспорте изделия), то это sonorilo por enira pordo, а если "мы купили
звонок, чтобы прикрутить его к входной двери Феликса", то лучше por la enira
pordo (к ТОЙ САМОЙ входной двери).

   Mevo:
   Точно! Прекрасный пример, когда один-единственный артикль может
привнести богатое смысловое разнообразие. И подобных случаев довольно
много... Так что не ругать артикль надо, а практиковать.


   SC> похоже, что вариант "наречие плюс аккузатив" нежизнеспособный,
   SC> или такое словосочетание возможно?

   Mevo:
   Если, например, poste unu horon, то так не говорят. Правильно просто post
unu horo. Зато жизнеспособен обратный вариант: аккузатив плюс наречие,
например: li venis unu horon antaŭe - он пришёл час назад; li foriros du horojn
pli poste - он уйдёт через два часа.

   > Но остается вопрос: что ж тогда означает "proksimigi celen"?
   > Aux oni devas skribi tiel: "proksimigi _ion_ celen"?

   Mevo:
   "Proksimigi celen" - это приближать к цели (что-то, что подразумевается).
Второй вариант нехорош, так как в нём "стыкуются" два аккузатива
совершенно разного происхождения: один - аккузатив объекта, а второй
- аккузатив направления. Лучше сказать proksimigi ion al celo.

Al komenco

Перевод трудных фраз из комедии Н. В. Гоголя "Ревизор" (перевод Л. Заменгофа).
(продолжение)
  • Да, если б в Пензе я не покутил - Jes, se en Penzo mi ne estus diboĉinta
  • Пехотный капитан сильно поддел меня, штосы удивительно, бестия, срезывает - La infanteria kapitano forte min forkis: mirinde lerte li, kanajlo, manovras la kartojn (штосы срезывать - выигрывать)
  • Всего каких-нибудь четверть часа посидел - и всё обобрал - Ne pli ol kvaronon da horo li sidis - kaj li faris min tute nuda
  • В овощенных лавках ничего не дают в долг - En la fruktaj butikoj oni nenion donas kredite
  • мне сейчас после обеда нужно кое-чем заняться - mi tuj post la tagmanĝo devas min okupi per io (сейчас чаще говорят не okupi sin, а okupiĝi; с этим глаголом употребляется предлог не per, а pri)
  • Да ты урезонь, уговори его - Sed vi prudentigu lin, konvinku lin
  • Он думает, что как ему, мужику, ничего, если не поесть день, так и другим тоже. Вот новости! - Li pensas, ke se por li, malklerulo, ne estas malfeliĉo, se li unu tagon ne manĝos, tial ankaŭ por aliaj tio sama. Jen interese!
  • Разве из платья что-нибудь пустить в оборот? - Eble el la vestoj ion forkomerci?
  • подкатить этаким чертом к какому-нибудь соседу-помещику под крыльцо - alruliĝi tiel en diabla maniero al ia najbaro-bienhavanto rekte al la perono
  • Как бы, я воображаю, все переполошились - Nu, mi prezentas al mi, kiel ciuj ektumultus! ("представлять себе", "воображать" сейчас может переводиться и одним глаголом imagi)
  • Они, пентюхи, даже не знают, что такое значит "прикажете принять" - Ili, kampaj simpluloj, eĉ ne scias, kion signifas "vi ordonas akcepti"
  • К ним если приедет какой-нибудь гусь-помещик, так и валит, медведь, приямо в гостиную - Ĉe ili, se alveturas ia dika bienhavanto, li simple sin puŝas, la urso, rekte en la salonon...

Al komenco

Ne tiel, sed tiel ĉi
La daŭrigo de la pristila studo

   Jen sekvas frazoj, kiuj pro malĝusta loko de la ĉi supre menciitaj vortoj ricevis alian signifon ol tiun, kiun celis la aŭtoro de la originalo. En la kolono A ni donas post ĉiu frazo inter krampoj la - nedeziratan - signifon. En la kolono B ni metas la frazon korektitan laŭ la senco de la originalo.

A. Ne tiel...B. ... sed tiel ĉi
   1. La najbaroj ne sin okupu pri la vizito. (Do: ili okupu aliajn personojn, ne sin)    1. La najbaroj ne okupu sin pri la vizito.
   2. Tia solvo tamen ne al ŝi malplaĉis. (Do: al kiu malplaĉis tia solvo, se ne al ŝi?)    2. Tia solvo tamen ne malplaĉis al ŝi.
   3. Ne ŝin ĝenu, patro! (Do, kiun la patro ĝenu?)    3. Ne ĝenu ŝin, patro!
   4. Ne tion forgesu! (Do forgesu ion alian, ne tion!)    4. Ne forgesu tion!
   5. Vi ne tion faru! (Do, kion mi faru?)    5. Vi ne faru tion!
   6. Ŝi ne sin movis. (Ŝi movis iun alian, ne sin)    6. Ŝi ne movis sin.
   7. Mia filo ankaŭ ŝin konas. (Kiun mia filo konas krome?)    7. Ankaŭ mia filo ŝin konas.
   8. Via avo ankaŭ kuniru. (Kion la avo faru krome?)    8. Ankaŭ via avo kuniru.
   9. Ĉi tiun jaron vi edziĝos kun Jane? Sed Jonny ankaŭ ŝin atentas! (Jonny atentas do ankaŭ alian knabinon?)    9. Sed ankaŭ Jonny ŝin atentas!
   10. Vi estu ruza kaj diru, ke vi ankaŭ tiel nomiĝas. (Vi nomiĝu ne nur Jansen, sed ankaŭ Petersen)    10. Vi estu ruza kaj diru, ke ankaŭ vi portas tiun nomon.
   11. Mi ankaŭ loĝis tie. (Mi, ekz., ne nur laboris tie)    11. Ankaŭ mi loĝis tie.
   12. La aliaj ankaŭ vidis ĝin. (La aliaj do ne nur aŭdis ĝin)    12. Ankaŭ la aliaj vidis ĝin.

   Nun certe ne estos malfacile al vi mem klarigi, kial en la sekvaj frazoj en la kolono A la vortoj almenaŭ, ankoraŭ, jam, eĉ, nur, tiel, ja kaj aliaj ne staras sur la ĝusta loko, se la tradukinto volis redoni la signifon en la kolono B.

A. Ne tiel...B. ... sed tiel ĉi
   1. Almenaŭ mi bezonas tri horojn.    1. Mi bezonas almenaŭ tri horojn.
   2. Mi nur havas dudek jarojn.    2. Mi havas nur dudek jarojn.
    3. Dum la transflugado li nur atentis sian maŝinon kaj sian kompason.     3. Dum la transflugado li atentis nur siajn maŝinon kaj kompason.
    4. Oni nur al mi komisiis konduki ŝin tien.     4. Oni komisiis al mi nur konduki ŝin tien.
    5. Nur varbu sanajn laboristojn.     5. Varbu nur sanajn laboristojn.
    6. Vi do ankoraŭ min konas?     6. Vi do ankoraŭ konas min?
    7. Ĉu la sinjoro jam tion scias?     7. Ĉu la sinjoro jam scias tion?
    8. En Londono oni jam lin konsideris strangulo.     8. Jam en Londono oni lin konsideris strangulo.
    9. Ĉu vi eĉ al mi envias la panon?     9. Ĉu vi eĉ la panon envias al mi?
    10. Neniu eĉ lin vidis eksterdome.     10. Eĉ neniu vidis lin eksterdome.
    11. Li ja ŝin ne konas.     11. Li ja ne konas ŝin.
    12. De neniu el la knabinoj ŝi tiel publike estis ofendita.     12. De neniu el la knabinoj ŝi estis publike tiel ofendita.
    13. Prefere al mi diru, kien tiu sinjoro iris.     13. Prefere diru al mi, kien tiu sinjoro iris.
    14. Rememoru nur, kion la ebria G. preskaŭ al ŝi faris.     14. Rememoru nur, kion la ebria G. preskaŭ faris al ŝi.
    15. Antaŭe mi devas ion diri al vi.     15. Mi devas antaŭe diri al vi ion.
    16. La timo paralizis lin pro la mistera potenco, kiu ŝajne de ŝi eliris.     16. La timo paralizis lin pro la mistera potenco, kiu ŝajne eliris de ŝi.
    17. Je la oka ĉiuj membroj preskaŭ ĉeestis.     17. Je la oka preskaŭ ĉiuj membroj ĉeestis.

   Sub influo de sia nacia lingvo oni ofte pekas en Esperanto kontraŭ la vortordo. Sed se ni metas la malĝustan frazon kontraŭ la ĝustan, tuj trafas nin, ke la lasta estas pli klara ol la unua, kiu fakte diras ion alian, ol la aŭtoro volis diri.
   Parolate, la malĝusta frazo tamen povas doni la deziratan sencon per la tono, la "muziko" de nia parolo. Ekz., kion signifas la frazo: "Vin ankaŭ mi regalos"?
   La tono de nia voĉo povas doni al ĝi la deziratan signifon: "Vin ankaŭ --- mi regalos (akcento sur "vin ankaŭ). Ĉiu komprenos el tio: "Ankaŭ vin mi regalos".
   La skribita frazo vekas dubon, kiu ne ĉiam estas forigata de la kunteksto. Tial oni devas ĉiam esti atentaj pri la vortordo.

D A Ŭ R I G O T A

Al komenco

Романс из телефильма «Дни Турбиных»
(В. Баснер – М. Матусовский)
  Целую ночь соловей нам насвистывал,
город молчал, и молчали дома.
Белой акации гроздья душистые
ночь напролёт нас сводили с ума.

Сад весь омыт был весенними ливнями,
в тёмных оврагах стояла вода.
Боже, какими мы были наивными,
как же мы молоды были тогда!

Годы промчались, седыми нас делая.
Где чистота этих веток живых?
Только зима да метель эта белая
напоминают сегодня о них.

В час, когда ветер бушует неистово,
с новою силою чувствую я:
белой акации гроздья душистые
невозвратимы, как юность моя.


Romanco
(V. Basner – M. Matusovskij, tradukis V. Melnikov)
  Urbo silentis, silentis la domoj,
kantis tutnokte al ni najtingal'.
De l' akacio floranta aromoj
nin frenezigis sub nokta vual'.

Lavis ĝardenon diluv' primavere,
akvo malhelis sub luna radi'.
Kiel senlime naivis ni, vere!
Pro la juneco indulgu nin, Di'!

Jaroj forflugis kaj pasis junardo,
velkis la puro de l' viva branĉar'.
Nun sole vintro kaj blanka blizardo
rememorigas pri ĝi kun amar'.

Dum furiozo de vento glacia
Nove kaj akre perceptas mi nun:
blanka floranta grapol' akacia
ne reaperos, samkiel la jun'.

Al komenco

"Ĉu ni ludu iom?"

   Ознакомьтесь с решениями задачек из прошлого номера и познакомьтесь с новыми...

       NI PAROLU PRI FRUKTOJ
   Kiuj du fruktoj diferenciĝas nur per unu litero? - ĉerizo kaj merizo
   Kiu frukto mem perlaboras? - persimono (per si - mono)
   Kiu frukto post ŝanĝo de unu litero fariĝas ĉina saĝulo? - mandarino (mandareno)
   Kiu frukto estas parto de arbara besto? - melono (mel-ono)

       REVIVIGU ILIN!
   Hundo, leono, rato (kato), foko, kulo (pulo), rano, bovo, alko, anaso, muŝo, araneo, ĉoto, baleno, burdo, blato, bramo, bufo, cervo, cigno, cimo, ezoko, falko, gruo, gobio, haringo, karaso, limako, laro, libelo, marteso, melo, nizo, porko (ŝarko, perko), korvo, kulo (koko), pediko, pego (pigo), burdo (birdo), kato (ĉoto), abelo, alaŭdo.

   Kaj nun - ek al la nova tasko!

       ILI KRESKU!
   En tiujn vortojn metu pronomojn tiel, ke ili signifu kreskaĵojn (la streketoj signifas la pozicion de la pronomo):

   Aka-o     -ozoto     -to     -rtelo     f-ko     me-so     -donio     tu-po     ok-koko     vak--o     kamo-lo     -burno     ab-nto     ama-to     -namo     bra-ko     da-o     -preso     frag-to     -trono     he-anto     nar-so     kame-o     -keno     -gdalo     -lako     -no     --o

   KRESKU ANKAŬ VIA VORTPROVIZO!

Al komenco

Kelkaj anekdotoj

       INTENS-FLEGADA FAKO
   Granda misterio okazis en la intens-flegada fako de grava urba
malsanulejo. La pacientoj, kiuj vice okupis la liton 4, ĉiuj mortis je la 11h,
atm, dimanĉe. Tio okazis ĉiufoje, senrilate al la sana stato de la
malbonŝancaj pacientoj.
   La kuracistoj kaj flegistoj ege ĝeniĝis. Iuj eĉ demandis sin, ĉu la
mortoj estis faritaj de malbonegaj spiritoj. Post kelkaj tiaj mortoj,
ĉiuj je la 11h, atm, dimanĉe, teamo de monde bonkonataj fakuloj estis vokata
por solvi la teruran problemon.
   Do, je kelkaj minutoj antaŭ la 11h, atm, dimanĉon, la teamo staris nervoze
kaj atente apud la lito 4. Ĉiuj silentis, escepte unu-du, kiuj preĝis kaj
petis dian protekton kontraŭ malbonegaj spiritoj.
   Akurate, je la 11h, atm, s-ro Kruko, la purigisto, eniris la ĉambron,
malkonektis la vivsubtenan sistemon, konektis sian polvsuĉilon kaj
senvorte komencis sian laboron.
Alsendis Alan Mendelawitz

       LABORO POR NEVIDANTOJ
   Grandega aviadilo. Ĉiuj pasaĝeroj jam eniris la aviadilon kaj okupis siajn lokojn.
Eniras la stir-etato; la stevardino petas onin saluti la etaton. La pasaĝeroj atentas, ke
la tuta etato havas nigrajn okulvitrojn por nevidantoj kaj la hundojn-gvidantojn.
La etato eniras la stirejon, forlasas la hundojn, oni fermas ĉiujn pordojn kaj la
aviadilo ekfunkcias. La pasaĝeroj estas iom maltrankvilaj. La aviadilo komencas
manovri sur la ekflug-vojo. La maltrankvilo kaj la nekomprenemo kreskas. Kelkaj
el la pasaĝeroj komencas jelpeti. La aviadilo ĉiam pli kaj pli rapide moviĝas.
Ĉe tio ĉiam pli kaj pli da pasaĝeroj krias. Kiam la aviadilo atingas la plej
grandan rapidecon, jam la tuta pasaĝerejo kriegas. Tuj la aviadilo ŝvebiĝas
aeren. En ĉi momento unu piloto diras al la alia:
   - Foje ili ne ekkrios ĝustatempe kaj ni interpuŝiĝos kun la domoj.
Afable rakontis Andrej Negeriŝ

     Niaj komentoj:

  • je kelkaj minutoj antaŭ la 11h, atm - за несколько минут до одиннадцати, до полудня (atm = antaŭ tagmezo)
  • escepte unu-du - за исключением одного-двух
  • malkonektis la vivsubtenan sistemon - отключил (отсоединил) систему жизнеобеспечения
  • polvsuĉilo - пылесос
  • stir-etato - экипаж управления
  • hundo-gvidanto - собака-поводырь
  • ŝvebiĝas aeren - взмывает в воздух

Al komenco

Jen la tuto!
Kontaktebleco:
mevamevo@yandex.ru (Speciala retadreso por ricevi ajnajn pri-Ŝkolajn kaj priesperantajn demandojn kaj proponojn)
vesperto@inbox.ru (Mia ĉefa retadreso; uzu por iuj personaj aferoj)
Aboni la dissendon:
http://subscribe.ru/catalog/job.lang.esplernejo/
Malaboni la dissendon:
http://subscribe.ru/member/unsub?grp=job.lang.esplernejo
Arkivo:
http://subscribe.ru/archive/job.lang.esplernejo/
La lastaj numeroj:
 
91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105
 
Atendu la sekvan numeron post 1-2 semajnoj!
Ĉiuj viaj kontribuoj, kritikoj, helpoj kaj nemalhelpoj estas bonvenaj!

Ĉion la plej bonan!

mevamevo@yandex.ru

http://subscribe.ru/
E-mail: ask@subscribe.ru 		Отписаться
Убрать рекламу
В избранное