Отправляет email-рассылки с помощью сервиса Sendsay

Школа Эсперанто

  Все выпуски  

Школа Эсперанто


Служба Рассылок Subscribe.Ru проекта Citycat.Ru

Школа ESPERANTO


19

Здравствуйте, дорогие друзья! Saluton, karaj amikoj!
В прошлый понедельник рассылка не вышла по техническим причинам: у меня был
отключен телефон. Продолжим занятия в нашей школе эсперанто.
Вначале несколько ваших вопросов из списка <rus-esper-instru>:

>В русском языке иногда прилагательное выступает в роли существительного,
>особенно при обращении:
>    - Дорогой, а не испить ли нам кофию?
>    - Отнюдь-с, любимая!
>В Эсперанто при этом остается окончание -a, или таки -o? Или какой-нибудь
>суффикс должен быть?
>Antonio

Можно употреблять "голое" прилагательное:
- Chu ni trinku kafon, kara?
- Neniom, amata!

Но при этом теряется "пол" того, к кому обращаешься. Поэтому часто
используются суффиксы -ul-, -at-, -ulin-: karulo, amato, karulino,
karulinjo, amatinjo
и т.п.

>пригород - cheurbo (или калькой с английского - suburbo)?
Suburbo очень хорошее слово, но чаще используется apudurbo

>играть на гитаре - muziki per gitaro
Вот это замечательный перевод, лучше чем в учебнике (ludi gitaron).

>> "У них есть сын - маленький Дима".
>Ili havas filon - etulon Dima (нужно ли переводить подобные определения,
>слеующие за определяемым, в винительном падеже?)
.
Нет. Вы правильно перевели.
Так же: ni lernas lingvon Esperanto, и т.п.

>А как выразить на эсперанто фразы типа "В ратуше города Шильда не было НИ
>окон НИ лестниц"?

En la urbodomo de Shild estis NEK fenestroj, NEK shtuparoj.

>А как будет "Не стучите лысиной по паркету"? :))
>Svan Hanter.

"Ne frapadu per kalvajho kontrau pargeto"  :)


Перевод трудных фраз из повести "Гравилет Цесаревич"
(продолжение)

листья на дубах были не золотыми, а по-ноябрьски мертвенно-коричневыми
folioj sur kverkoj estis ne oraj, sed launovembre morte-brunaj
Вон они, мои лапульки Jen ili, miaj karuloj
Токсин мухомора, видите ли, ему подавай
Toksinon de amanito li, vidu, bezonis
Как бы следя за полетом сороки Kvazau sekvante flugon de pigo
облака превратились в сплошную комковатую массу, забившую небосвод
la nuboj ighis kontinua bula maso, shtopinta la firmamenton
С души у меня чуть отлегло Mia animo iomete malpezighis
что ему, он на своей земле kion li timu, li ja estas sur sia tero
Где ж это я так прокололся? Kie do mi tiel eraris?
берет его под свое крыло prenas lin sub sian protekton
листья скреблись на деревьях и с крысиным шуршанием ползали по земле
folioj skrapis unu la alian sur arboj kaj kun rata susuro rampis lau tero
электромонтеры, менявшие в усадьбе проводку
elektromuntistoj, shanghantaj en la bieno elektrodrataron
порой мне кажется, что я просто маньяк. Параноик
foje al mi shajnas, ke mi estas simple maniulo. Paranojulo
за неимением гербовой пишут на простой
se oni malhavas fiskpaperon, oni skribas sur la simpla
имею честь откланяться mi havas honoron adiaui
Мы обменялись крепким рукопожатием Ni forte manpremis nin reciproke
Старый пес, припадая на заднюю левую ногу
Maljuna virhundo, lamante per malantaua maldekstra piedo
куда-нибудь в то полушарие махнуть нам, пожалуй, не по деньгам
ien en alian duonglobon veturi estus por ni, plej probable, tro multekoste
Только бы все обошлось... Nur chio estu bonsukcesa...
громко ответил я, поднеся одну ладонь полурупором ко рту
laute respondis mi, alportinte unu manplaton kiel sontubon al la busho
потрескавшиеся резные двери fendighinta chizita pordo
щербатые ступени, огороженные покосившимися перилами
sulketighintaj shtupoj, baritaj per klinighinta balustrado
Заскрежетал внутри засов Ekknaris interne riglilo
порывы ветра треплют остатки выцветшей шерсти
ventoblovoj tauzas restajhon de senkolorighinta hararo
Роскошная ветхость... ветхая роскошь... Luksa kaduko... kaduka lukso...
По винтовой лестнице Lau spirala shtuparo
внутри у меня будто мясорубка провернулась
interne de mi kvazau turnighis viandmuelilo
У вас свои трудности, свои неурядицы, свои болячки
Vi havas proprajn malfacilajhojn, proprajn malfelichojn, proprajn malsanojn
И тем не менее вы своего, кажется, добились
Sed tamen vi, shajne, atingis vian celon


M.Ju.Lermontov


Mi eliras sola vojon mian,
voj' shtonoza brilas tra malhel'.
Paca nokt'. Dezert' auskultas Dion,
kaj kun stel' interparolas stel'.
    La chiel' - majesta kaj solena.
    Dormas ter' sub blua firmament'.
    Kial do en kor' doloro prema?
    Chu bedaur' min regas? au atend'?
Jam atendas mi de l' viv' nenion,
nek bedauras iel pri l' pase'!
Volus mi liberon kaj trankvilon
kaj ekdormus sen lamenta ve'!..
    Ne en tiu tomba dormo frida
    volus mi eterne dormi, sed -
    ke en mi dormetu fort' rigida,
    ke spiradu brusto en kviet'.
Kaj ke dolcha voch' orelon mian
dorlotadu per amkant' sen fin';
super mi eterne verdfolia,
brua kverk' sinkline lulu min.

tradukis N.Fedotov

РУССКО-ЭСПЕРАНТСКИЕ ФРАЗЕОЛОГИЗМЫ

Из огня да в полымя. Fali el sub pluvo en riveron. El flamo sin eltiris, en
fajron eniris. Salti el la bolanta poto en la fajron. Fali el sitelo en
barelon. Trafi de Scilo al Hharobdo.

Быть между двух огней. Esti inter du fajroj / inter martelo kaj amboso.
Огнем и мечом. Per fajro kaj glavo / fero.
Он прошел огонь, воду и медные трубы. Li pasis akvon kaj fajron kaj marchojn
kaj marojn. Ne unu fajron li pasis, ne unu hundo lin chasis. Ne unu hundo
lin mordis, ne unu vento lin tordis.

Бежать как от огня. Timi iun / ion kiel fajron.
Встречают по одежке, а провожают по уму. Oni akceptas lau vizagho, oni
forlasas lau sagho.

Один за всех, все за одного. Unu por chiuj, chiuj por unu.
Видит око, да зуб неймет. Vidas okulo, sed mano ne trafas. Deziro tre
granda, sed mankas la forto. Granda volo, malforta muskolo.

В мгновение ока. Dum palpebruma dauro.
В тихом омуте черти водятся. Akvo trankvila estas akvo danghera. Parolo de
anghelo, sed penso pri shtelo.

Это из другой оперы. Tio apartenas al alia rubriko / temo.
Опыт - лучший учитель. Sperto estas plej bona instruisto. Praktiko nin
instruas. Per sperto estighas eksperto. Sperto saghon akrigas. Pasero sperta
estas lerta.

Орел или решка? Chu fronto au dorso?
Достанется тебе на орехи! Mi rompos al vi la ostojn / ripojn!
Остатки сладки. Che la fino la kulmino. Bona vino al la fino. La plej drasta
venos lasta. La parto plej vasta venos la lasta.

Каков отец, таков и сын. Kia patro, tia filo. Kia arbo, tia frukto.
Отцы терпкое поели, а у детей оскомина. Patro manghis sovaghpomon, dentoj de
filo agacas. Pro la kulpoj de patroj suferas / pagas la filoj.

Охота пуще неволи. Jugo propravola ne estas malmola. Volonta kruro ne
lacighas de kuro.

Втирать очки. Kovri ies okulojn. Nebuligi al iu la okulojn.
Человеку свойственно ошибаться. Neniu sanktulo estas sen makulo. Kiu ne
pekis, kiu ne eraris? Erari estas home.


  • Вы говорите с французом или немцем на его родном языке. Вас вежливо слушают,
    хотя время от времени таинственно улыбаются. Лишь одно может означать эта
    улыбка: "Мы вас поняли, да только
    так у нас не говорят".
  • Иногда кто-то из слушателей бросит реплику: "Вы утверждаете, что русский
    язык - нелогичный язык..."
    Конкретных примеров на сей счет предостаточно, и они всегда должны быть под
    рукой. Можно напомнить хотя бы известный пример со словом, понятием "идти".
    Идут люди, идут часы, идет пароход... Это еще куда ни шло. А то ведь и дожди
    идут, а за ними и грибы.
  • Приспосабливаться всем к причудам какого-либо одного национального языка
    было бы плохо. Так же неразумно приспосабливать чей-то язык к своему
    упрощенному мышлению, точнее к своим ограниченным языковым возможностям.
    Ведь иностранцы (или мы сами в их роли) частенько изобретают слова по
    принципу: "головомойка" - в смысле шампунь, или "подметка" - то есть...
    метла.
  • "У лукоморья дуб зеленый..." В школе учили, по радио растолковывали, а все
    ли знают, что такое лукоморье?


    В.Чернов. Sentoj kaj argumentoj (Записки эсперантиста)

(Лукоморье, по Далю, - морской берег, морская лука; лука - изгиб, кривизна,
излучина; заворот реки, дуга. Как же перевести "лукоморье" на эсперанто?
Lukomorje, Lukomaro, arkomaro, mararko? - K.)


ИЗ КАРТОТЕКИ Л.ОБУХОВОЙ

Отсек космического корабля. Kajuto (kupeo) de la kosma shipo
Оборудование взорвать! Instalajhon (ekipon) eksplodigi!
Доложите обстановку! Raportu pri la situacio!
График работы остается тот же. La programo de laboro restas sama
На него нашло затмение. Lin trafis nebuligo de cerbo (senkonsciigho)
Затор (уличного движения, напр.). Shtopbaro, shtophalto, obstrukco
Его самолюбие затронуто. Lia memamo (digno, memfido) estas tushita
Он в каждой бочке затычка. Li estas universala shtopilo por chiu truo. Oni
lin uzas kiel majstron por chiuj metioj. Li servas kiel plenumanto de ajnaj
urghaj bezonoj. Li estas ne homo sed dirko por chion malshlosi

(dirko - отмычка)
Затяжка (при курении; во времени). Enspiro de fumo; prokrasto, prokrastigo,
tempolongigo

Захлебываться (в речи; от восторга, от слез). Ekzalti en oratorado,
ghojekzalti ghis larmoj, admiri ghis larmoekzalto

Захлестнуть (петлю; о волнах). Fintiri la mashon. Superflui (per ondoj)
Дождь зачастил. Ekfrekventis pluvo, ekoftis pluvo, ekkribrighis fajna pluvo
Это ему зачтется. Tiu merito estos atentita (prikonsiderita)
У нее сердце защемило. Shia koro kunpremighis
Заявить патент. Prezenti deklaron por patento, pretendi patenton
Заяц (в транспорте). Senbileta pasaghero, senbiletulo
За двумя зайцами погонишься, ни одного не поймаешь. Chaskuro post du leporoj
estas fiaska laboro. La hundo, gardanta du pordojn, restas malsata

Званый обед (вечер). Rauto. Tagmangho kun vasta gastinvito
Звездный пробег (спорт.). Stela vetkuro
У меня звенит в ушах. Sonoras en oreloj


MALBONA TAGO (SED BONAN JARON!)

Kompatindulo sidas en drinkejo, li aspektas vere mizera. De pli ol duonhoro
li simple sidas tie, rigardante sian glason kvazau li volus dronigi sin en
ghi.

Tiumomente eniras kamionisto kiu sidighas apud lin, rimarkas lian
malfelichegan mienon, donas al li amikan frapeton surshultran, prenas lian
glason kaj fortrinkas la enhavon.

Vidinte chion chi, la mizerulo ekploregas....

"Nu, nu," tuj diras la kamionisto, "ne ploru pri tio, temas pri bagatelo. Mi
ja pagos al vi alian glason. Mi faris tion nur char mi vidis ke vi estas
tiom malgaja...."

Kaj la alia respondas:

"Ne, ne pro tio mi ploras. Hodiau estas vere la plej malbona tago en mia
vivo. Chi-matene mia vekhorlogho ne funkciis, do mi alvenis malfrue al la
laborejo. Mia estro estis kolerega, kaj li maldungis min. Kiam mi volis iri
hejmen, mi konstatis ke iu shtelis mian automobilon, kaj la polico diris ke
estas neniu indico, ke ili vershajne neniam retrovos ghin. Kaj evidente, mi
ne havas kontraushtelan asekuron.... Do, mi iris hejmen per taksio. Poste mi
konstatis ke mi lasis mian paperujon kun mia tuta mono en la taksio, kiu jam
foriris. Enirante la domon mi trovis mian edzinon en la lito kun mia plej
bona amiko. Do, mi eliris la domon, decidinte fini mian vivon. Mi eniris
tiun chi drinkejon, kaj jhus antau ol mi povis mortigi min, vi alvenis kaj
trinkis la venenon kiun mi estis trinkonta...."


Mi esperas ke dum la jaro 2001 neniu el vi konos tian tagon! Mi esperas al
vi chiuj bonan sanon, bonan financon, kaj bonan humuron!

- Rikardo Cash


kamionisto - водитель грузовика
vekhorlogho - будильник
maldungis - уволил
estas neniu indico - нет никакой улики
mi ne havas asekuron - у меня нет страховки
trinkis la venenon - выпил яд


Подписка Статистика Предыдущие номера "Школы Эсперанто":
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

До новых встреч!

Konkordo (konkordo@rdven.lv)



http://subscribe.ru/
E-mail: ask@subscribe.ru
Поиск

В избранное